Το Δέλτα του Έβρου ξεχωρίζει ως μία από τις πιο σημαντικές περιοχές της Μεσογείου για τη διαχείμαση υδρόβιων και αρπακτικών πουλιών!
Από πάπιες και χήνες μέχρι ερωδιούς, πελεκάνους και αρπακτικά όπως ο Θαλασσαετός, ο Στικταετός και ο Καλαμόκιρκος, ο πλούτος της πανίδας του το καθιστά πόλο έλξης για την παρατήρηση της άγριας ζωής. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι η αύξηση των πληθυσμών δύο ειδών που κεντρίζουν την προσοχή επιστημόνων και επισκεπτών, των Φοινικόπτερων, ή αλλιώς Φλαμίνγκο, και των Νανόκυκνων.
Η άνοδος των Φοινικόπτερων
Σύμφωνα με την έκθεση της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του ΟΦΥΠΕΚΑ, το Δέλτα φιλοξενεί κάθε χρόνο το 10-15% του συνολικού πληθυσμού των διαχειμαζόντων Φοινικόπτερων στην Ελλάδα. Τα εντυπωσιακά αυτά πτηνά κάνουν αισθητή την παρουσία τους κυρίως κατά τη φθινοπωρινή μετανάστευση και τον χειμώνα, με τους αριθμούς τους να κυμαίνονται συνήθως μεταξύ 4.000 και 6.000. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αξιοσημείωτη αύξηση, με ιστορικό ρεκόρ 11.000 ατόμων τον Ιανουάριο του 2021!
Η εξέλιξη αυτή συνδέεται με τη γενικότερη αύξηση των πληθυσμών και των αποικιών Φλαμίνγκο στη Μεσόγειο, φαινόμενο που παρατηρείται κυρίως από τη δεκαετία του 1980 και μετά. Στο παρελθόν, τα Φοινικόπτερα θεωρούνταν σπάνια στην Ελλάδα, με μικρές ομάδες να εμφανίζονται περιστασιακά σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Ραγδαία αύξηση στους Νανόκυκνους
Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η αύξηση του πληθυσμού των Νανόκυκνων. Από μόλις 30 άτομα το 2005, οι αριθμοί τους αυξάνονται γεωμετρικά, φτάνοντας τα 2.200 το 2010, τα 8.400 το 2016 και το ιστορικό ρεκόρ των 11.000 το 2022. Στη φετινή, 43η Διεθνή Καταγραφή που πραγματοποιήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου, εντοπίστηκαν πάνω από 8.300 Νανόκυκνοι, αριθμός εξαιρετικά ικανοποιητικός για την εποχή.
Ο Νανόκυκνος είναι το μικρότερο από τα τρία είδη κύκνων που συναντώνται στην Ευρώπη. Κατάγεται από την αρκτική Τούνδρα, από την οποία μεταναστεύει το φθινόπωρο προς διάφορες περιοχές από τη Δυτική Ευρώπη έως την Ιαπωνία, αναζητώντας κατάλληλες συνθήκες για διαχείμαση.
Παρά την εντυπωσιακή αύξηση στο Δέλτα του Έβρου, ο ευρωπαϊκός πληθυσμός των Νανόκυκνων έχει μειωθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες, με αποτέλεσμα το είδος να κατατάσσεται πλέον στην κατηγορία «Τρωτό» (Vulnerable).
Ένα Δέλτα με δύο όψεις
Οι Νανόκυκνοι εκμεταλλεύονται και τις δύο πλευρές του Δέλτα, ελληνική και τουρκική, για διαφορετικούς λόγους. Η ελληνική πλευρά προσφέρει ασφαλές καταφύγιο για κούρνιασμα, ενώ η τουρκική πλευρά διαθέτει πλούσιες πηγές τροφής, κυρίως χάρη στις εκτεταμένες καλλιέργειες ρυζιού.
Το Δέλτα Έβρου συνεχίζει να αποτελεί έναν ανεκτίμητο φυσικό θησαυρό για την άγρια ζωή, προσφέροντας μοναδικές ευκαιρίες παρατήρησης και μελέτης, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύεται ως κρίσιμος κρίκος για τη διατήρηση ειδών που απειλούνται!
