H Ελλάδα αποτελεί μια από τις λιγοστές χώρες στον κόσμο με τόσα πολλά κάστρα και φρούρια. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι στον ελλαδικό χώρο υπάρχουν πάνω από 600 κάστρα και φρούρια. Τα κάστρα της Ελλάδας στην ουσία δεν σιώπησαν ποτέ. Γεμάτα θρύλους, μυστήριο και μνήμες, σε προκαλούν για μια βόλτα στη δική τους εποχή.
1 . Κάστρο Ιπποτών
Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα και πιο καλοδιατηρημένα κάστρα της Ευρώπης. Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου των ιπποτών ή Καστέλο βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου, στο ψηλότερο σημείο του κάστρου και αποτελεί το σημαντικότερο ίσως μνημείο της περιόδου των ιπποτών. Χτίστηκε το 1309, όταν το νησί πουλήθηκε στους Ιωαννίτες Ιππότες. Μετά την προσάρτηση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα το 1948,ο πρώτος όροφος του παλατιού μετατράπηκε από τις ελληνικές αρχές σε μουσείο της μεσαιωνικής εποχής.
2 . Κάστρο Μονεμβασιάς
Το όνομα «Μονεμβασία» προέρχεται από τις λέξεις «μόνη έμβαση», δηλαδή μοναδική είσοδος και ήταν από τις πιο σπουδαίες και πιο ιστορικές καστροπολιτείες της Ελλάδας. Επιπροσθέτως, είναι χωρίς αμφιβολία ένα από τα ωραιότερα κάστρα στον κόσμο. Ιδρύθηκε στα χρόνια του αυτοκράτορα Μαυρικίου το 583, όταν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών έψαχναν να βρουν καταφύγιο από τις επιδρομές των Αβάρων και των Σλάβων. Η πόλη της Μονεμβασιάς ήταν χτισμένη πάνω σ’ ένα βράχο με μοναδική πρόσβαση από τη στεριά μια στενή λωρίδα γης, από την οποία πήρε και το όνομά της.
3 . Κάστρο Μεθώνης
Το Κάστρο της Μεθώνης βρίσκεται στην Πελοπόννησο και στην κωμόπολη Μεθώνη Μεσσηνίας. Από τα σημαντικότερα οχυρωματικά κτίσματα στον Ελληνικό χώρο κατά τον Μεσαίωνα όπου η Μεθώνη ήταν ενδιάμεσος σταθμός στο ταξίδι που έκαναν οι χριστιανοί στους Άγιους τόπους. Χτίστηκε από τους Βενετούς όταν έγιναν κύριοι της πόλης το 1209. Είναι χτισμένο σε στρατηγική θέση, σε έναν βράχο που εισχωρεί στην θάλασσα και χωρίζεται από την ξηρά με τεχνητή τάφρο. Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα καστροπολιτείας που εκτείνεται σε μια μεγάλη έκταση 93 στρεμμάτων.
4 . Μπούρτζι
Το Μπούρτζι είναι ένα μικρό νησί μπροστά στο λιμάνι του Ναυπλίου, καλυμμένο πλήρως από ένα παλιό ενετικό κάστρο, στο οποίο οφείλει και το όνομά του. Αρχικά ονομαζόταν από τους ναυτικούς νησάκι του Αγίου Θεοδώρου. Κατά την πρώτη Ενετική κυριαρχία και συγκεκριμένα το 1473, μετά την αποχώρηση του Μαχμούτ Πασά, οι Ενετοί το οχύρωσαν με πύργο, όπου τοποθέτησαν πυροβόλα. Από το 1930 ο χώρος στο Μπούρτζι μετατράπηκε σε ξενοδοχείο, που λειτουργούσε έως το 1970 και φιλοξένησε πολλές προσωπικότητες στην πρώτη περίοδο της τουριστικής ανάπτυξης της Ελλάδας.
5 . Κούλες
Στην είσοδο του λιμανιού του Ηρακλείου Κρήτης, εκεί που τελειώνει ο δυτικός μόλος, δεσπόζει ένα επιβλητικό κάστρο. Κατά την Ενετοκρατία ήταν γνωστό με τα ονόματα Rocca a Mare ή Castello a Mare ή Castello, δηλαδή κάστρο στη θάλασσα. Επικράτησε τελικά να ονομάζεται Κούλες, όνομα που προέρχεται από την τουρκική ονομασία Su Kulesi. Κατασκευάστηκε στη θέση παλαιότερου φρουρίου που είχε πάθει σοβαρές ζημιές από σεισμό το 1303. Το κάστρο είναι το πιο φωτογραφημένο σημείο της πόλης και αυτό που πρωτοβλέπει κάποιος, καθώς έρχεται με πλοίο στο λιμάνι του Ηρακλείου.
6 . Μοναστήρι της Πάτμου
Χτισμένο στην κορυφή βουνού, το Μοναστήρι της Πάτμου ή του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή δεσπόζει σε όλο το νησί. Η Ιερή μονή της Πάτμου Ιδρύθηκε από τον Όσιο Χριστόδουλο κατά την περίοδο της Αραβοκρατίας , όταν η Πάτμος ήταν σχεδόν έρημη. Ένας προικισμένος και μορφωμένος μοναχός ο Χριστόδουλος ο Λατρινός, το 1088 ζητάει και του παραχωρείται όλο το νησί, από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ Κομνηνό, για να ιδρύσει μοναστήρι προς τιμή του Ευαγγελιστή. Η ίδρυση της μονής σήμανε την γένεση ενός πολιτιστικού, πνευματικού και θρησκευτικού κέντρου, που αποτελεί σημείο αναφοράς για όλο τον Χριστιανικό κόσμο.
7 . Κάστρο Πλαταμώνα
Το Κάστρο του Πλαταμώνα, είναι κάστρο της Φραγκοκρατίας, χτισμένο στη θέση οχυρωμένης πόλης της Μεσοβυζαντινής περιόδου, νοτιανατολικά του Ολύμπου και σε μικρή απόσταση από τη σημερινή κωμόπολη του Πλαταμώνα. Είναι το καλύτερα διατηρημένο κάστρο της βόρειας και κεντρικής Ελλάδας, με τον επιβλητικό κεντρικό πύργο του να δεσπόζει πάνω στην Εθνική Οδό. Το τοπωνύμιο «Πλαταμώνας» αναφέρεται για πρώτη φορά το 1198 σε χρυσόβουλο του βυζαντινού αυτοκράτορα Αλεξίου Α΄ Κομνηνού. Πιθανότατα, υπήρχε ένα Βυζαντινό κάστρο σε εκείνο το σημείο ήδη από τον 10ο αιώνα. Στον χώρο του κάστρου διατηρείται η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία κατά την Τουρκοκρατία είχε μετατραπεί σε τζαμί.
8 . Κάστρο Μυτιλήνης
Στο βόρειο μέρος της πόλης της Μυτιλήνης, ανάμεσα σ’ ένα καταπράσινο πευκώνα και τη θάλασσα, υψώνεται το κάστρο της Μυτιλήνης. Διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση και είναι ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της Μεσογείου καλύπτοντας έκταση 200 στρεμμάτων. Έχει κατασκευαστεί σε τρεις κατασκευαστικές φάσεις που το χωρίζουν σε Άνω, Μεσαίο και Κάτω Κάστρο. Το βυζαντινό κάστρο έχει καταλάβει τη θέση της αρχαίας ακρόπολης, η μορφή της οποίας μας είναι άγνωστη κατά την περίοδο της κλασσικής, ελληνιστικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας.
9 . Παλαμήδι
Το Παλαμήδι είναι ένα από τα ωραιότερα κάστρα της Ελλάδας και το μεγαλύτερο και καλύτερα διατηρημένο φρουριακό συγκρότημα της Ενετοκρατίας.
Ολοκληρώθηκε το 1714 σε χρόνο-ρεκόρ μόλις λίγων ετών για να εξυπηρετήσει τις στρατιωτικές και ναυτικές επιχειρήσεις των Βενετσιάνων εκείνης της εποχής.
Ακολουθεί τη φυσική γραμμή του λόφου και γίνεται ένα με το τοπίο γύρω του απόλυτα σεβόμενο το χώρο αλλά και το σκοπό που είχε αναλάβει να εξυπηρετήσει. Διατηρείται σε άριστη κατάσταση και αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα επιτεύγματα της βενετσιάνικης οχυρωματικής αρχιτεκτονικής.
10 . Κάστρο Κυλλήνης
Το κάστρο της Κυλλήνης ή Χλεμούτσι βρίσκεται πάνω σε ένα λόφο ύψους περίπου 220 μέτρων, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα, στο δυτικότερο ακρωτήριο της Πελοποννήσου και με θέα στο Ιόνιο Πέλαγος, απέναντι από τη Ζάκυνθο. Κατασκευάστηκε στην αρχή της Φραγκοκρατίας και ήταν το πιο αντιπροσωπευτικό φράγκικο κάστρο της Ελλάδας. Το κάστρο υπήρξε το μεγαλύτερο οικοδόμημα που έχτισαν οι Φράγκοι στα Βαλκάνια και από τις ελάχιστες περιπτώσεις που αντί να εκσυγχρονίσουν και να ενισχύσουν υφιστάμενες Βυζαντινές οχυρώσεις, προτίμησαν να ιδρύσουν εξαρχής ένα καινούργιο κάστρο εμφυτεύοντας άφθονα στοιχεία από την Γαλλική αρχιτεκτονική του 12ου αιώνα.
