A Brasileira do Chiado
Το Café A Brasileira, (“The Brazilian Lady Café”) είναι μια καφετέρια στην οδό Rua Garrett 120 στην Λισαβόνα(στο ένα άκρο της Largo do Chiado στην ομώνυμη συνοικία), στην περιοχή Sacramento, κοντά στη στάση Baixa-Chiado του μετρό και κοντά στο Πανεπιστήμιο.
Με την πάροδο του χρόνου ο χώρος έγινε σημείο συνάντησης διανοουμένων, καλλιτεχνών, συγγραφέων και ελεύθερων στοχαστών που αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσκολίες και τελικά έγινε τουριστικό αξιοθέατο, αν και ήταν ένα ακόμη καφενείο
Η A Brasileira άνοιξε στις 19 Νοεμβρίου 1905 στο Chiado, σε έναν χώρο που κάποτε ήταν κατάστημα με πουκάμισα, και δημιουργήθηκε από τον Adriano Telles, έναν παλιό Πορτογάλο μετανάστη στη Βραζιλία, ο οποίος παντρεύτηκε την κόρη ενός από τους μεγαλύτερους παραγωγούς καφέ στην περιοχή της Minas Gerais. Επιστρέφοντας στην Πορτογαλία, άρχισε να πουλάει καφέ, ένα ρόφημα που ήταν άγνωστο μέχρι τότε και δεν εκτιμούνταν ιδιαίτερα λόγω της πικρής γεύσης που το χαρακτήριζε. Γνωρίζοντας τα ζητήματα που απέτρεπαν τους πελάτες από το να γεύονται τον βραζιλιάνικο καφέ, έβαλε σε εφαρμογή την ιδέα της δημιουργίας ενός χώρου που θα του επέτρεπε να αναδείξει την ποιότητα του προϊόντος, διαθέτοντάς το δωρεάν, με το φλιτζάνι, ως μορφή προώθησης.
Σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Manuel Norte Júnior, έναν από τους πιο αξιόλογους αρχιτέκτονες της γενιάς του και νικητή πέντε βραβείων Valmor και Δημοτικών Αρχιτεκτονικών Βραβείων και δύο τιμητικών διακρίσεων, το πολυτελές και σε παριζιάνικο στιλ σχέδιο πρόσοψης έχει γίνει σήμα κατατεθέν της ” The Brazilian “. Έχοντας χαρακτηριστεί, από το 1997, ως ιδιοκτησία του δημόσιου, είναι σήμερα ένα από τα παλαιότερα και ένα από τις τρεις μόλις καφετέριες στη Λισαβόνα που άντεξαν σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα και παραμένουν ανοιχτές μέχρι και σήμερα. Το 2017, το Δημοτικό Συμβούλιο της Λισαβόνας τίμησε το Brasileira με το βραβείο “Lojas com História”, το οποίο απονέμεται με βάση το συνολικό ενδιαφέρον για την προσφορά του, καθώς και την ύπαρξη και διαφύλαξη των στοιχείων της υλικής, πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς.
Η μεγάλη στενόμακρη αίθουσα περιλαμβάνει ψηφιδωτά δάπεδα με εναλλασσόμενα μαρμάρινα πλακάκια (σε μαύρο και άσπρο χρώμα), οροφή με διακοσμητικά φουρούσια και τετράγωνους κίονες κατά μήκος των τοίχων, επίσης διακοσμημένους με ξυλόγλυπτο διάκοσμο. Η ίδια η αίθουσα είναι βαμμένη σε ωχρά, χρυσά και κόκκινα χρώματα, με μπρούτζινα φωτιστικά που αναμειγνύονται με σκαλισμένα ερυθρόμορφα ξύλα. Ανάμεσα στους κίονες υπάρχουν καθρέφτες, ενώ στην άλλη άκρη του café υπάρχει ένα ρολόι που περικλείεται από ξύλινο στολισμό. Ο πάγκος, βρίσκεται στον δεξιό τοίχο της εισόδου, ενώ μια σκάλα προσφέρει πρόσβαση στην κουζίνα που βρίσκεται στο υπόγειο.
Η πλούσια εσωτερική διακόσμηση έκανε το A Brasileira έναν χώρο όπου συγκεντρώνονταν οι επιφανείς της εποχής: δικηγόροι, γιατροί, δάσκαλοι, συγγραφείς και καλλιτέχνες. Εδώ συναντήθηκαν επίσης οι επαναστάτες που έπαιξαν κυρίαρχο ρόλο στην εδραίωση της δημοκρατίας το 1910.
Με την ελευθερία που απέκτησε κατά την περίοδο μετά την καθιέρωση της δημοκρατίας, και λόγω της προνομιακής του θέσης, το A Brasileira do Chiado έγινε ένα από τα πιο πολυσύχναστα καφέ της Λισσαβώνας εκείνη την εποχή και αποτέλεσε τόπο διεξαγωγής πολυάριθμων πνευματικών, καλλιτεχνικών και λογοτεχνικών συγκεντρώσεων. Γνωστοί συγγραφείς και καλλιτέχνες όπως ο Fernando Pessoa ή ο Almada Negreiros βρήκαν έμπνευση για παράδοξες ιδέες και αντιλήψεις στο A Brasileira do Chiado.
Η επιμονή του Φερνάντο Πεσσόα αποτέλεσε κίνητρο για την δημιουργία, τη δεκαετία του 1980, του χάλκινου αγάλματος του Lagoa Henriques, το οποίο αναπαριστά τον συγγραφέα να κάθεται στο τραπέζι της βεράντας τής καφετέριας. Με όλη τη σημασία που είχε στην πολιτιστική ζωή της χώρας, σήμερα διατηρεί άθικτη την ταυτότητά του, είτε λόγω της ιδιαιτερότητας της διακόσμησής του, είτε λόγω του συμβολισμού που αντιπροσωπεύει επειδή συνδέεται με κύκλους διανοουμένων.
Το Brasileira do Chiado ήταν πάντα ένας χώρος πραγματικά εμβληματικός στην πόλη της Λισαβόνας, κερδίζοντας την εξέχουσα θέση του ανάμεσα στα πιο εμβληματικά σημεία του Chiado, ως ένα από τα πιο επισκέψιμα και πολυφωτογραφημένα σε ολόκληρη την πόλη.