Δεν ήξερα τι να περιμένω από τη Σορόκα. Είχα δει κάποιες φωτογραφίες του φρουρίου, διάβασα δύο-τρεις αναφορές σε φόρουμ ταξιδιωτών, αλλά τίποτα δεν με είχε προετοιμάσει για το πόσο ήρεμα δυνατό είναι αυτό το μέρος. Κι αν σου ακούγεται αντιφατικό αυτό, περίμενε να πας.
Βρίσκεται στα βόρεια της Μολδαβίας, κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, κι ακριβώς δίπλα στον ποταμό Δνείστερο. Ο δρόμος από Κισινάου είναι γύρω στις δυόμισι ώρες – περνάς από μικρά χωριά, λόφους γεμάτους χρώμα, ηλιοτρόπια, και πεδινές εκτάσεις.
Πρώτη εντύπωση του Φρούριου Σορόκα
Το Φρούριο Σορόκα το βλέπεις ξαφνικά στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Δεν είναι τεράστιο, αλλά είναι ογκώδες. Με πέντε πύργους σε τέλειο κύκλο (σε αντίθεση με τα φρούρια της εποχής που ήταν τετράγωνα), χτισμένους από γκριζόλευκη πέτρα, με τάφρο γύρω του και έναν αέρα… σιγουριάς. Δεν προσπαθεί να δείξει κάτι — απλώς υπ΄ρχει να θυμίζει την αίγλη του παρελθοντος.
Πλήρωσα το εισιτήριο (ελάχιστο, γύρω στα 3 ευρώ για 2 άτομα) και μπήκα μέσα. Ησυχία. Δεν είχε κόσμο. Στο εσωτερικό έχει σπειροειδείς σκάλες, σκοτεινά περάσματα, πέτρινους διαδρόμους, και παρατηρητήρια απ’ όπου κοιτάς τη Μολδαβία να απλώνεται απο την μία μεριά και την Ουκρανία απο απέναντι. Έκανα τον κύκλο, ανέβηκα στους πύργους, έκατσα λίγο στην άκρη του τείχους. Ο αέρας μύριζε υγρασία και χώμα. Από κάτω, ο Δνείστερος κυλούσε αργά — τόσο ήσυχα, που σχεδόν δεν ακουγόταν.
Το φρούριο ως εμπειρία
Το ένιωσα σχεδόν σαν σκηνικό — όχι “τουριστικό”, αλλά σαν να έμπαινα σε βιβλίο. Υπάρχει ένα μικρό μουσείο μέσα, με πανοπλίες, όπλα, φωτογραφίες από αναστηλώσεις, στολές εποχής. Αλλά αυτό που μένει, ειλικρινά, δεν είναι τα εκθέματα. Είναι το να είσαι εκεί μέσα μόνος σου, ανάμεσα σε τοίχους που άντεξαν αιώνες, και να τους ακούς — χωρίς ξεναγούς, χωρίς ηχητικά σόου.
Η πόλη Soroca
Μετά την επίσκεψη στο φρούριο, με οδήγησαν ως τον Λόφο των Ρομά — μια περιοχή που δύσκολα την ξεχνάς. Είναι ουσιαστικά ένας δρόμος πάνω στον λόφο, γεμάτος με σπίτια αλλιώτικα από κάθε τι άλλο που είδα στη Μολδαβία. Τα έχουν χτίσει Ρομά, με εμφανή επιρροή από δυτική αρχιτεκτονική αλλά με έναν εντελώς προσωπικό τρόπο: ένα σπίτι μοιάζει με αντιγραφή του Καπιτωλίου, άλλο θυμίζει το Θέατρο Μπολσόι, κι άλλα με τεράστιους τρούλους, γλυπτά ή επιχρυσώσεις.
Είναι επιβλητικά — αλλά ταυτόχρονα, κάτι σπαρακτικό πλανάται στον αέρα. Τα περισσότερα φαίνονται παρατημένα. Παράθυρα ανοιχτά, αυλές γεμάτες σκόνη και σιωπή. Ρώτησα, και μου είπαν πως κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα τι απέγιναν οι ιδιοκτήτες. Κάποιοι έφυγαν στο εξωτερικό, κάποιοι απλώς τα άφησαν. Ο δρόμος αυτός έχει κάτι από σκηνικό ταινίας — λίγο υπερβολικό, λίγο θλιμμένο, αλλά σίγουρα αληθινό.
Στη συνέχεια, ανέβηκα στο “Κερί της Ευγνωμοσύνης” — ένα ψηλό μνημείο σε λόφο, με θέα σε όλη την περιοχή. Κάθισα εκεί λίγο και σκέφτηκα πόσα λίγα ήξερα για τη Μολδαβία πριν έρθω. Και πόσο παράξενα γνώριμοι μοιάζουν μερικοί τόποι, ακόμα κι αν δεν τους έχεις ξαναδεί ποτέ.
Μερικά πρακτικά που αξίζει να ξέρεις
- Η καλύτερη εποχή για να πας είναι άνοιξη ή φθινόπωρο. Το καλοκαίρι έχει πολλή ζέστη και το χειμώνα κάνει τσουχτερό κρύο.
- Άνετα παπούτσια. Οι πέτρες στο φρούριο είναι γλιστερές σε κάποια σημεία.
- Αν μπορείς, μείνε βράδυ. Υπάρχουν μικροί ξενώνες στην πόλη — όχι πολυτελείς, αλλά ήσυχοι. Το βράδυ, όταν φωτίζεται ελαφρά το φρούριο και σβήνει ο ήχος της μέρας, είναι μαγικό.
Πρέπει να πας;
Αν θες εντυπωσιασμούς, πολυμέσα και θορυβώδη αξιοθέατα, όχι.
Αν όμως αγαπάς τα μέρη που δεν σου φωνάζουν, αλλά έχουν να σου πουν, τότε ναι. Πήγαινε. Χωρίς προσδοκίες. Θα γυρίσεις πίσω με εικόνες που δεν τις τραβάς απλώς — σε τραβάνε αυτές.
