Χτισμένα σε καταπράσινα τοπία, σε απόκρημνους βράχους και απότομες πλαγιές, τα μοναστήρια είναι το αγαπημένο μέρος των πιστών σε όλη την Ελλάδα. Χτισμένα με βάση τη δική τους ιστορία, προσφέρουν ψυχική ανάταση και ένα θαύμα στους ανθρώπους που τα επισκέπτονται.
1 . Παναγία Παντάνασσα, Μυστράς
Η Μονή Παντανάσσης είναι μοναστήρι στον Μυστρά της Ελλάδας και ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Φραγκόπουλο, υψηλόβαθμο αξιωματούχο του Δεσποτάτου του Μυστρά. Είναι η τελευταία χρονολογικά εκκλησία που χτίστηκε στον Μυστρά κάτω από τα τείχη της Επάνω Πόλης. Κατέχει περίοπτη θέση, στο κεντρικό σημείο τη ανατολικής πλαγιάς του λόγου και της καστροπολιτείας γενικότερα, και διατηρείται καλύτερα απ’ όλα τα άλλα μνημεία του Μυστρά. Είναι το μοναδικό μοναστήρι στον αρχαιολογικό αυτόν χώρο το οποίο εξακολουθεί να κατοικείται μόνιμα. Σήμερα, κατοικείται από μοναχές οι οποίες παρέχουν κατάλυμα στους προσκυνητές.
2 . Μονή Σιμώνος Πέτρας, Άγιο Όρος
Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Σίμωνος Πέτρας, λεγόμενη και Σιμωνόπετρα, είναι μία από τις είκοσι μονές του Αγίου Όρους και κατατάσσεται δέκατη τρίτη στην ιεραρχική τάξη των αθωνικών μονών. Βρίσκεται σε υψόμετρο 300 μέτρων από τη θάλασσα πάνω σε βράχο από γρανίτη. Η μονή είναι ένα από τα τολμηρότερα οικοδομήματα της βυζαντινής μηχανικής, καθώς αποτελεί ένα επταώροφο πυργωτό κτίριο. Το Καθολικό της μονής είναι αφιερωμένο στη Γέννηση του Χριστού.
3 . Ιερά Μονή Παναγίας Εικοσιφοίνισσας, όρος Παγγαίο
Η Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης είναι χτισμένη σε υψόμετρο 753 μέτρων, στη βόρεια πλευρά του όρους Παγγαίου και είναι το αρχαιότερο μοναστήρι της Ελλάδας. Βρίσκεται στον Δήμο Αμφίπολης του Νομού Σερρών και εκκλησιαστικά υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Δράμας. Ο κτήτορας της Μονής, Άγιος Γερμανός, βρισκόταν σε μια μικρή όαση έξω από τη Μονή του Τιμίου Προδρόμου στους Αγίους Τόπους, όπου είχε είκοσι φοίνικες. Εκεί έλαβε εντολή από τον άγγελο της Θεοτόκου για την ανέγερση της Μονής και σε ανάμνηση της τοποθεσίας την ονόμασε «Παναγία η Εικοσιφοίνισσα».
4 . Μονή Αγίας Τριάδος, Μετέωρα
Η Μονή Αγίας Τριάδος είναι ένα από τα έξι μοναστήρια που είναι σήμερα ενεργά στους βράχους των Μετεώρων. Η μονή, όπως και τα υπόλοιπα μοναστήρια των Μετεώρων, ανήκουν από το 1988 στα Μνημεία Παγκόσμια Κληρονομιάς της UNESCO. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η μονή της Αγίας Τριάδας κτίστηκε από τον μοναχό Δομήτιο το 1438. Η μονή είναι προσβάσιμη σήμερα είτε με τη χρήση μηχανοκίνητου ανελκυστήρα ή μέσω κλίμακας λαξευμένης στο βράχο με 145 σκαλοπάτια.
5 . Μονή Όσιου Λουκά, Βοιωτία
Η Μονή Οσίου Λουκά, η «Αγιά Σοφιά της Ρούμελης», είναι χτισμένη σε υψόμετρο 430 μ. στις δυτικές υπώρειες του Ελικώνα και είναι οικισμός της κοινότητας Στειρίου Βοιωτίας. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της μεσοβυζαντινής τέχνης και αρχιτεκτονικής και περιλαμβάνεται στον κατάλογο μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από κοινού με τα άλλα δύο σωζόμενα μοναστήρια της μεσοβυζαντινής περιόδου στην Ελλάδα, τη Νέα Μονή και τη Μονή Δαφνίου. Ο Όσιος ήταν μορφή αγαπητή στον τοπικό πληθυσμό αλλά και στους αξιωματούχους του θέματος Ελλάδος του οποίου έδρα ήταν η Θήβα. Άσκησε φιλανθρωπικό και θεραπευτικό έργο ενώ είχε το χάρισμα να προφητεύει το μέλλον.
6 . Ιερά Μονή Προυσού, Ευρυτανία
Η Μονή Προυσού είναι μοναστήρι του Νομού Ευρυτανίας. Βρίσκεται 31 χιλιόμετρα νότια του Καρπενησίου και 53 βορειοανατολικά του Αγρινίου. Αποτελεί πνευματικό και προσκυνηματικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Είναι χτισμένη σε απόκρημνη, βραχώδη περιοχή μεταξύ των βουνών Χελιδώνα, Καλιακούδα και της οροσειράς του Παναιτωλικού, η οποία είναι κατάφυτη με έλατα. Η Ιερά Μονή Προυσού είναι αφιερωμένη στην Παναγία και εορτάζει στις 23 Αυγούστου. Κατά την παράδοση το όνομα της Μονής οφείλεται στη θαυματουργή εικόνα της «Παναγίας Προυσιώτισσας». Η εικόνα αυτή κατάγεται από την Προύσα της Μικράς Ασίας και εικάζεται ότι είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά.
7 . Μονή Τίμιου Προδρόμου, Αρκαδία
Η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Αρκαδίας είναι ένα ιστορικό μοναστήρι, χτισμένο σε απόσταση 30 χλμ δυτικά του Άστρους και σε κοντινή απόσταση από τα χωριά Καστρί και Περδικόβρυση. Βρίσκεται χτισμένη πάνω σε έναν βράχο, πάνω από το φαράγγι του ποταμού Τάνου, καθιστώντας την απρόσιτη. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν χτιζόταν το μοναστήρι, ένας μάστορας γκρεμίστηκε μαζί με ένα πελεκημένο λιθάρι. Όταν οι υπόλοιποι κατέβηκαν για να τον μαζέψουν, τον είδαν να ανεβαίνει το μονοπάτι με το λιθάρι στον ώμο.
8 . Ιερά Μονή Οσίου Εφραίμ, Νέα Μάκρη
Η Μονή Αγίου Εφραίμ Νέας Μάκρης ή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου είναι γυναικείο μοναστήρι στο όρος των Αμωμών Αττικής. Βρίσκεται στην περιοχή της Ξυλοκέριζας ανατολικά του Πεντελικού Όρους. Λειτουργούσε ήδη από το 1576 όταν αντικανονικά πήρε την ονομασία “Αγία Παρασκευή”. Το 1945 η μοναχή Μακαρία βρέθηκε στα ερείπια της παλαιάς μονής του Ευαγγελισμού και έχτισε εκεί το κελάκι της. Λέγεται ότι αυτό έγινε μετά από θεία φώτιση, όπως και το γεγονός ότι άρχισε να καθαρίζει το ναό για να τον ξανά φτιάξει. Το μοναστήρι γιορτάζει στις 3 Ιανουαρίου την ημέρα εύρεσης των λειψάνων του Αγίου Εφραίμ, στις 25 Μαρτίου τον Ευαγγελισμό και στις 5 Μαΐου την ημέρα του τελευταίου μαρτυρίου του Αγίου.
9 . Μονή Κηπίνας, Ήπειρος
Κοντά στους Καλαρρύτες, επάνω από το φαράγγι του Καλαρρύτικου ποταμού, στην είσοδο της σπηλιάς του κατακόρυφου βράχου είναι κτισμένο ένα από τα πιο εντυπωσιακά μοναστήρια της Ηπείρου. Πρόκειται για τη Μονή της Κηπίνας, που λέγεται ότι ονομάσθηκε έτσι από τους κήπους που καλλιεργούσαν οι μοναχοί της στη γύρω περιοχή. Σκαλισμένο σε έναν εντελώς κάθετο βράχο, η Μονή Κηπίνας είναι το εντυπωσιακότερο ίσως μοναστήρι της Ηπείρου. Η μονή είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου αλλά εορτάζει την Παρασκευή της Ζωοδόχου Πηγής.
10 . Ιερά Μονή Αγίας Ελεούσας, Αιτωλοακαρνανία
Η Ιερά Μονή της Αγίας Ελεούσας βρίσκεται βορειοδυτικά του Μεσολογγίου και στο 20ο χιλιόμετρο της Εθνικής οδού Μεσολογγίου – Αγρινίου, σε μια από τις ομορφότερες τοποθεσίες του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, την Κλεισούρα. Στο εκκλησάκι αυτό φιλοξενήθηκε, με το πέρασμά του από την περιοχή, ο Εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός ο οποίος προφητικά είπε ότι, στον τόπο αυτόν μια ημέρα θα γίνει ένα μεγάλο Προσκύνημα. Το μοναστήρι γιορτάζει την ημέρα της Ζωοδόχου Πηγής και οι εορτασμοί διαρκούν 3 μέρες. Τιμάται η Ζωοδόχος Πηγή γιατί στο εκκλησάκι του μοναστηριού υπάρχει πηγή , στην οποία με μία μικρή σκάλα κατέβαιναν ευλαβικά , όσοι έπασχαν από διάφορες ασθένειες.
