Στην καρδιά της Ηπείρου, ξεπροβάλλει το Ζαγόρι, μια ορεινή περιοχή που βρίσκεται βορειανατολικά της πόλης των Ιωαννίνων. Το όνομα Ζαγόρι πρωτοεμφανίστηκε σε έγγραφο το 1321 και έχει σλάβικη προέλευση. Το τοπωνύμιο προήλθε από τις λέξεις «ζα» που σημαίνει πίσω και «γκόρι» που σημαίνει βουνό. Άρα, Ζαγόρι σημαίνει «τόπος πίσω από το βουνό». Το Ζαγόρι αποτελείται από 46 χωριά, τα φημισμένα Ζαγοροχώρια που έχουν συνολική έκταση 1.053 τ.χλμ. και βρίσκονται πίσω από το βουνό Μιτσικέλι. Το Ζαγόρι χωρίζεται σε τρία γεωγραφικά τμήματα: στο ανατολικό, κεντρικό και δυτικό τμήμα. Κάθε ένα με την δική του ιστορία, ομορφιά και φυσικά με τα δικά του μοναδικά χωριά.
Τι να πρωτοπείς γι’ αυτές τις πανέμορφες σειρές πετρόχτιστων χωριών με τα μοναδικά καλντερίμια, που περιτριγυρίζονται από τα νερά του Αώου, του Βοϊδομάτη και του Σαραντάπορου, αλλά και από άγριες, κακοτράχαλες πλαγιές και σκιερά φαράγγια, τα οποία μερικές φορές φαντάζουν λες και είναι απύθμενα.
Τα Zαγοροχώρια αποτελούν μία περιοχή που κρύβει ένα ολόκληρο γευστικό σύμπαν που αντικατοπτρίζει με επιτυχία την ιδιαίτερη κουλτούρα και την πλούσια φύση της περιοχής. Στον καταπράσινο κόσμο του Ζαγορίου, η γαστρονομία είναι στενά συνδεδεμένη με την τοπική γεωργία και την κτηνοτροφία
Πίτα
Οι περίφημες ηπειρώτικες πίτες. Η φήμη της αλευρόπιτας της κυρίας Κικίτσας από το Μονοδένδρι κάνει τον γύρο όλης της Ελλάδας. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που επιλέγουν ως προορισμό ή επισκέφτονται έστω και για φαγητό το συγκεκριμένο χωριό του Ζαγορίου προκειμένου να δοκιμάσουν αυτήν τη διαφορετική πίτα.
Είναι διαφορετική γιατί δεν πρόκειται για μια πίτα με παραδοσιακό φύλλο αλλά για μία παραδοσιακή συνταγή της γιαγιάς Κικίτσας – το μυστικό της επιτυχίας της παραμένει κρυφό από το 1958 – η οποία παρασκευάζεται με αλεύρι, τυρί, αυγά και βούτυρο. Πού θα το φάτε: Στην πλατεία του Μονοδενδρίου στην Πίτα της Κικίτσας που οφείλει την ονομασία της στη σπεσιαλιτέ της ταβέρνας.
Τηγανιά
Η τηγανιά είναι ένα παραδοσιακό πιάτο, της ώρας, στην Ήπειρο σε έκτακτες περιπτώσεις απροσδόκητων επισκέψεων. Στο τηγάνι τσογαρίζεται το κρέας ή το λουκάνικο με λίγο βούτυρο ή τσιγαρίδες ή με λίγο ελαιόλαδο και μετά προστίθενται οι πατάτες, οι πιπεριές, τα σκόρδα, και τα κρεμμύδια, μαϊντανός ψιλοκομμένος, το αλατοπίπερο, λίγες σταγόνες λεμονιού και πασπαλισμένο τυρί. Πεντανόστιμος μεζές που προτείνεται για συνοδευτικό με το τσίπουρο.
Τρίμμα
Σπιτικό και πεντανόστιμο τρίμμα ή αλλιώς το φαΐ της Λαμπρής όπως λέγεται στον τόπο καταγωγής, τα Ζαγοροχώρια. Οι δημιουργοί της, που παραμένουν άγνωστοι στα βάθη της ελληνικής μαγειρικής παράδοσης, φρόντισαν να φτιάξουν ένα φαγητό θρεπτικό, που θα μπορεί να “γιατρέψει” την αδυναμία του οργανισμού και να τον προετοιμάσει για την επόμενη μέρα. Παράλληλα στόχος τους ήταν να αξιοποιήσουν ό,τι περισσεύει από τις προετοιμασίες του πασχαλινού τραπεζιού και ό,τι είναι διαθέσιμο από τον μεσογειακό κήπο, τα μυρωδικά και τα βότανα της ελληνικής υπαίθρου. Αφού ζεματισθεί η συκωταριά, ψιλοκόβεται όπως στη μαγειρίτσα και τσιγαρίζεται στο βούτυρο με τα κρεμμύδια.
Πέστροφα με αμύγδαλα
Το ψάρι του γλυκού νερού που μαγεύει όποιον το δοκιμάζει. Οι πέστροφες μαγειρεύονται με κρεμμυδάκι, σκόρδο και μαϊντανό, κρασάκι και περιχύνονται με βούτυρο και λεμόνι. Μια άλλη εκδοχή είναι γεμιστές με σκόρδο, πιπεριές και μυρωδικά και ψήσιμο στην σχάρα. Μη χάσετε το βουνίσιο φαγητό που συγκεντρώνει κόσμο από κάθε γωνιά της Ελλάδας και όχι μόνο για να το απολαύσουν.
Ντόπιος κόκκορας κρασάτος με χιλοπίτες
Μια φανταστική, παραδοσιακή συνταγή της Ηπείρου με ντόπιο κόκκορα που συγκεντρώνει θαυμαστές διαχρονικά. Οι χυλοπίτες μαγειρεύονται μαζί με τη σάλτσα του πουλερικού και τελευταία πινελιά το φρέσκο ελαιόλαδο που μπαίνει στο τέλος του μαγειρέματος. Το μυστικό των ντόπιων είναι ο χωριάτικος κόκκορας γιατί το φαγητό παίρνει μία διαφορετική γεύση λόγω του λίπους. Μη χάσετε να τον δοκιμάσετε και θα τον βρείτε σχεδόν σε όλες τις παραδοσιακές ταβέρνες των ζαγοροχωριών.
